Προβιοτικά και Πρεβιοτικά 1ο μέρος: Τι είναι και ποιά τα οφέλη τους στον σακχαρώδη διαβήτη
Τι ορίζουμε ως προβιοτικά και που υπάρχουν?
Ta προβιοτικά είναι ζωντανοί μικροοργανισμοί (κυρίως βακτήρια), που προέχονται από τη διατροφή και μέσω της ρύθμισης της εντερικής μικροχλωρίδας προάγουν την υγεία του ανθρώπου. Συγκεκριμένα διατηρούν σε ισορροπία τους πληθυσμούς ωφέλιμων και επιβλαβών εντερικών βακτηρίων.
Παραδείγματα τροφών πλούσια σε προβιοτικά είναι το γιαούρτι, το κεφίρ, το ξινόγαλα, ορισμένα τυριά (πχ φέτα, κατίκι, μανούρι, κοπανιστή, cottage) και το τουρσί.
Τι ορίζουμε ως πρεβιοτικά και που υπάρχουν?
Τα πρεβιοτικά είναι διαιτητικοί υδατάνθρακες, οι οποίοι δεν πέπτονται από τον ανθρώπινο οργανισμό με αποτέλεσμα να φτάνουν άθικτοι στο παχύ έντερο. Εκεί αποτελούν τροφή για τα προβιοτικά που υπάρχουν στη φυσιολογική μικροχλωρίδα του εντέρου.
Τα πρεβιοτικά συναντώνται σε τροφές όπως κρεμμύδι, σκόρδο, άγουρη μπανάνα, μήλο, πράσο, αρακάς, αγκινάρες, βρώμη, δημητριακά ολικής άλεσης κ.α.
Τα οφέλη τους ως προς τον σακχαρώδη διαβήτη
Ο σωστός συνδυασμός προβιοτικών και πρεβιοτικών έχει αποδεδειγμένα ποικίλα οφέλη για τον ανθρώπινο οργανισμό. Τα οφέλη αυτά επεκτείνονται και στη ρύθμιση αλλά και πρόληψη του σακχαρώδη διαβήτη.
- Βελτίωση της ευαισθησίας και της έκκρισης ινσουλίνης: Τα προβιοτικά διεγείρουν την έκκριση της ορμόνης GLP1, η οποία με τη σειρά της ενεργοποιεί την έκκριση ινσουλίνης. Προς την ίδια κατεύθυνση συμβάλλει και η αύξηση του πολλαπλασιασμού των β-κυττάρων του παγκρέατος που προκαλείται από ορισμένα προβιοτικά όπως το γένος λακτοβάκιλλος.
- Περιορισμός της φλεγμονής και καλύτερη διαχείριση γλυκόζης: Οι μηχανισμοί που οδηγούν σε αυτό το αποτέλεσμα είναι η μείωση των επιπέδων προφλεγμονωδών παραγόντων (παράγοντας νέκρωσης όγκων α-ιντερλευκίνη 6) και η παράλληλη αύξηση της παραγωγής των κυτοκινών που καταστέλλουν τη φλεγμονή.
- Ρύθμιση του λιπιδαιμικού προφίλ: Προάγουν τον πολλαπλασιασμό των εντερικών βακτηρίων που είναι υπέυθυνα για την παραγωγή των λιπαρών οξέων μικρής αλύσου, τα οποία με τη σειρά τους μειώνουν τα ελεύθερα λιπαρά οξέα, τα τριγλυκερίδια, την ολική χοληστερόλη και αυξάνουν την καλή χοληστερόλη.
- Τα πρεβιοτικά επίσης συμμετέχουν ευεργετικά σε όλους τους παραπάνω μηχανισμούς, μέσω ρύθμισης σύνθεσης μικροχλωρίδας (αύξησης του πολλαπλασιασμού των προβιοτικών, κυρίως μπιφιδοβακτήριο και λακτοβάκιλλος) αλλά και μέσω προώθησης της σύνθεσης λιπαρών οξέων μικρής αλύσου.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η παρακάτω κλινική μελέτη που μελετά την επίδραση των πρεβιοτικών στην επιθυμία θερμιδογόνων τροφίμων…
Σε δείγμα υπέρβαρων ενηλίκων ελέγχθηκε η επίδραση σκευάσματος ινουλίνης (γνωστό πρεβιοτικό) στην λήψη αποφάσεων σχετικών με τη διατροφή. Αναλυτικότερα, σε μέρος του δείγματος χορηγήθηκε το συμπλήρωμα ινουλίνης, ενώ στο υπόλοιπο δείγμα δόθηκε ένα placebo συμπλήρωμα. Μετά από πάροδο 2 εβδομάδων και καθημερινή λήψη των συμπληρωμάτων, όλοι οι εθελοντές υποβλήθηκαν σε μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου, όπου διαπιστώθηκε η επίδραση που έχουν τρόφιμα διαφορετικού θερμιδικού περιεχομένου στην ενεργοποίηση του εγκεφάλου τους. Φάνηκε, λοιπόν, ότι η ενεργοποίηση ορισμένων τμημάτων του εγκεφάλου σε ερεθίσματα τροφής με υψηλή περιεκτικότητα σε θερμίδες ήταν μικρότερη σε όσους χορηγήθηκε το πρεβιοτικό σε σχέση με όσους πήραν το placebo.
Taste Control Tip:
Εύκολα μπορεί κανείς να αντιληφθεί ότι τα προβιοτικά και τα πρεβιοτικά πρέπει να υπάρχουν στην καθημερινή διατροφή των ανθρώπων καθώς προάγουν την υγεία και την ευεξία. Για αυτό και εμείς θα σας προτείνουμε απλούς συνδυασμούς τροφών που περιέχουν και τα δύο.
- Γιαούρτι με βρώμη, μπανάνα και μέλι
- Smoothie με κεφίρ, φρούτα του δάσους, μπανάνα και λιναρόσπορο
- Σαλάτα με πλιγούρι, διάφορα λαχανικά και dressing γιαουρτιού
#taste_control #έτοιμα_γεύματα_για_διαβητικούς #σακχαρώδης_διαβήτης #προβιοτικά #πρεβιοτικά #διατροφή
Βιβλιογραφία:
- Xie, M.-X. et al. (2025) ‘Effects and Mechanisms of Probiotics, Prebiotics, Synbiotics and Postbiotics for the Prevention and Management of Type 2 Diabetes Mellitus’, Food Reviews International, 41(7), pp. 2203–2218. doi: 10.1080/87559129.2025.2532726.